‘Laten zien dat ze er natuurlijk bij horen’

Marijke Schonewille werkt momenteel aan een korte documentaire over Anders!, een van de programmaonderdelen van Embrace Nederland. Schonewille maakte eerder de veelgeprezen documentaireserie Uitgewoond, over hoogbejaarde verpleeghuisbewoners die gedwongen moeten verhuizen.

Voor Embrace volgt ze de deelnemers aan het Anders!-muziektheaterproject De dag dat ik op reis Ga, waar mensen met en zonder beperking samen in werken. ‘Ik wil laten zien dat wat deze acteurs en makers doen betekenisvol is. Het is belangrijk om hun werk aan een veel breder publiek te tonen. Mensen met een beperking hebben nog te vaak het gevoel dat ze langs de zijlijn staan. Maar ze doen er toe en ze horen er natuurlijk bij!’

De film duurt ongeveer een kwartier en wordt onder meer door Embrace verspreid. Tot de film af is, plaatsen we regelmatig updates van de opnames van De dag dat ik op reis Ga. In de productie wordt gedanst en muziek gemaakt. Er wordt gezongen en er worden gedichten gebruikt. De kracht van de voorstelling schuilt in het concept: dat alles gezamenlijk, met elkaar, wordt gedaan en gemaakt. Dat de verschillen tussen amateurs en professionals vervagen.

Marijke Schonewille filmt alleen, met één camera bij zich; deze werkwijze levert doorgaans persoonlijke, intieme beelden op. ‘Wat me opviel, is de enorme passie en toewijding van de professionals. Zoals zij zich om de deelnemers bekommeren, hun betrokkenheid en de geduldige manier van werken met mensen met een beperking, dat is prachtig om te zien.’

Schonewille benadrukt het belang van een productie als deze: ‘De deelnemers kunnen veel emoties kwijt in muziek, dans en zang. Ze veroorzaken een boost in hun sociale leven. En misschien nog wel het allerbelangrijkste: in hun leven gaat het bijna altijd over wat ze niet kunnen, maar nu kunnen ze trots laten zien wat ze wel kunnen.’

Een van de acteurs heeft een autismespectrum diagnose. Het kost haar ontzettend veel moeite om de teksten uit het hoofd te leren en dus leest ze voor. ‘Want voor haar is elke zin een project op zich’, zegt Schonewille. De première van De dag dat ik op reis Ga is deze zomer, afhankelijk van de coronaontwikkelingen. Belangrijker dan de uiteindelijke vertoning, is de weg ernaar toe: het avontuur dat de makers samen beleven en het plezier en de (levens)ervaring die het ze oplevert.

De komende weken laten we dus steeds een foto of video van de repetities zien. Zoals deze keer een foto (een still uit de opnames van Marijke Schonewille) van Aagje, die de teksten voor de voorstelling schreef.

Lees hier een interview met Marijke Schonewille door VPRO-televisie lezen. Klik dan hier: