Zorg voor cultuurparticipatie

Samen muziek maken is een mensenrecht
Dak- en thuislozen, mensen met een ernstige meervoudige beperking, kinderen in achterstandswijken, statushouders en andere Nieuwe Nederlanders, ouderen met (beginnende) dementie, mensen in de laatste fase van hun leven; van de kracht van samen muziek maken of beleven, moet wat Embrace Nederland betreft iedereen kunnen genieten. En misschien wel juist de mensen voor wie dat niet vanzelfsprekend is.

Niet voor niets vermeldt Embrace Nederland op al haar communicatiemiddelen dat cultuurparticipatie een mensenrecht is. De organisatie loopt voorop in het ontwikkelen van programma’s waarin professionele musici en andere cultuurmakers samenwerken met een diversiteit aan doelgroepen die nog te vaak langs de zijlijn staan.

Foto Johanna Andringa

Muziek als instrument
Dat ziet het Fonds voor Cultuurparticipatie ook. Eerder dit jaar kende zij het project ‘Zorg voor cultuurparticipatie’ een meerjarige subsidie toe. In dit project brengt Embrace een groot aantal van haar programma’s samen. De komende jaren wil zij het bereik van haar werk flink uitbreiden. Het streven is er samen met Zorgbelang Fryslân voor te zorgen dat er in veel meer ziekenhuizen, verpleegtehuizen, welzijnsinstellingen, opvanglocaties, hospices en huizen muziek klinkt. Niet doordat professionele musici er een concert geven, maar doordat de bewoners participeren, hoe summier ook.

Die bewoners worden daarbij muzikaal ondersteund door de verzorgenden, begeleiders, mantelzorgers en vrijwilligers die Embrace heeft opgeleid en getraind in het gebruik van muziek als ‘instrument’. Bijvoorbeeld om met familieleden of cliënten in een vergevorderd stadium van dementie toch nog nieuwe herinneringen te maken. Anders dan naar muziek luisteren, doet zelf musiceren geen beroep op het geheugen, maar op de creativiteit. Embrace weet dat eigenlijk iedereen die creativiteit in zichzelf kan aanboren en dat wat daaruit ontstaat beklijft. Ook als de hersenen niet (meer) optimaal werken.

 

Universele taal
Muziek is een universele taal. Dat merkt Embrace bijvoorbeeld bij de voorstellingen van het programma ANDERS!. Deze muzikale theatervoorstellingen worden opgezet en uitgevoerd door mensen met een ernstige meervoudige beperking. Samen met professionele buddy’s vertalen zij hun verhalen in een voorstelling die het publiek in het hart raakt. De uitvoering vindt jaarlijks plaats tijdens het festival CityProms voor een groot publiek. Maar bovenal is het proces misschien nog wel belangrijker dan het eindresultaat.

Er zijn meerdere projecten die voortkomen uit de programma’s van Embrace. Bijvoorbeeld het programma Grenzeloze Muziek, waarin statushouders en Nieuwe Nederlanders uit verschillende landen en met een achtergrond als professioneel musicus ontdekken hoe ze hun eigen muzikale talen kunnen samenvoegen tot een nieuw idioom. Ook de dak- en thuislozenband die Embrace samen met welzijnsorganisatie Wender in het leven riep, krijgt dit jaar een podium.

Powerplay
De organisatie richt zich naast haar bestaande programma’s ook op een nieuwe doelgroep. In twee achterstandswijken in Leeuwarden gaat zij aan de slag met Slagkracht. Hierbij werkt zij samen met de organisatie Drumworks om de mensen (jong én oud) in deze wijken samen te laten ontdekken waartoe ze in staat zijn om hen zo te laten ervaren dat ook zij gehoord mogen worden.

Embrace deed inspiratie voor dit programma op in Engeland, waar een soortgelijk project al langer loopt. Daar leidt het niet alleen tot goede muziek, maar ook tot meer gevoel van eigenwaarde en bijvoorbeeld betere schoolprestaties. Zo helpt het de kansen van jongeren in deze wijken vergroten.

Film 1. Grenzeloze Muziek met Nieuwe Nederlanders

Film 2. Muziektheaterproject Anders

Film 3. Muziek & Dementie bij Frittemahof – Patyna 3 minuten

Film 4. Muziek & Dementie bij De Batting – Noorderbreedte 9 minuten